Turizm Araştırmalarında Sosyal Değişim Teorisi’nin Çeyrek Yüzyılı

Özet

Sosyal davranış hakkındaki bilgileri özetleyen ve düzenleyen teoriler ve bu teorilerin sağladığı kavramsal çerçeveler, turizm çalışmaları için bilimsel meşruluk göstergesidir. Turizm araştırmalarında teorik farkındalığın önemine odaklanan bu çalışmada, Sosyal Değişim Teorisi üzerinden, teorilerin değişen ve dönüşen olgular olduğu vurgulanmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada turizm alanında yaygın biçimde kullanılan, desteklenen ve aynı zamanda da eleştirilen Sosyal Değişim Teorisi’nin turizm araştırmalarında son çeyrek yüzyıldaki seyrinin nasıl olduğunu ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaçla turizm alanında öncü olan Annals of Tourism Research, Tourism Management ve Journal of Travel Research dergilerindeki toplam 137 makale bibliyometrik analiz ve içerik analizi ile incelenmiştir. Çalışma sonucunda Sosyal Değişim Teorisi’ni kullanan turizm araştırmalarının son beş yılda çok belirgin biçimde arttığı, ilk turizm çalışmalarında bu teorinin tek başına teorik alt yapıyı oluşturduğu ancak zaman içinde bilimsel açıklamada eksik ya da zayıf kalan yönlerini tamamlamak üzere başka teorilerle desteklendiği görülmüştür.