Küçük ve Orta Ölçekli Otel İşletmelerinin Banka Kredi Limitlerinin Revizesinde Kredi Tahsis Ön Değerlendirme Kriterlerinin Önemi: AHP Analizi

Özet

Kredi işlemlerinin başlaması aşamasından kredi limitlerinin oluşturulmasına kadar olan süreç kredi tahsis açısından oldukça önemlidir. Kredi tahsis sürecinde müşterinin iyi araştırılması ve mali verilerinin derinlemesine incelenmesi gerekir. Bu amaçla bankalarda kredi tahsis yetkilileri tarafından değerlendirme kriterleri ile ön inceleme yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, bankaların küçük ve orta ölçekteki otel işletmelerinin kredi limitlerinin revizesinde bir diğer ifadeyle yeniden kredi limitleri oluşturulurken tahsis aşamasında göz önünde bulundurdukları kriterlerin neler olduğunun açıklanması ve bu kriterlerin önem derecesinin belirlenmesidir. Çalışmada müşteri ön kontrol, finansal yapı, istihbarat ile kurumsal kimlik ve yönetsel yapı olmak üzere dört temel kriter ve bu temel kriterlere ait 26 alt kriterle değerlendirme gerçekleştirilmiştir. Kriterlerin seçiminde kredi tahsis bölümünde uzun süre çalışmış ve çalışmakta olan yetkililerin görüşlerinden ve literatür çalışmalarından faydalanılmıştır. Kredi tahsis aşamasında yararlanılan tahsis ön değerlendirme kriterleri sayesinde bankalar firmaların ihtiyacı kadar kredi limitini uygun teminat koşulları ile sağlamaktadır. Değerlendirme kriterlerinin tahsisteki diğer bir önemi ise ne kadarlık bir kredi riskinin finanse edilmesi gerektiği konusunda banka kredi tahsis birimindeki yetkililere aydınlatıcı bilgiler sunmasıdır. Bu bağlamda kredi tahsisi ön değerlendirme kriterlerinin önem düzeylerinin belirlenmesi için Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kullanılmıştır. Analiz sonucunda küçük ve orta ölçekli otel işletmelerinin kredilerinin revizesinde kredi tahsisi ön değerlendirme ana kriterlerinin önem sırası; finansal yapı, müşteri ön kontrol, istihbarat, kurumsal kimlik ve yönetsel yapı olarak tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, bankaların müşterilerine kredi limiti oluştururken daha çok hangi kriterleri ön planda tuttukları konusunda önemli bilgiler içermektedir.