Somut Olmayan Kültürel Miras Temalı Turistik Aktivitelerin Terapötik Etkisi: Bursa Karagöz Müzesi Örneği

Özet

Gelecek nesillere aktarılan kültür temelli değerler somut olmayan kültürel miras olarak ifade edilmektedir. Kültürel mirasın sürdürülebilirliğini sağlayabilmek için ulusal girişimlerin yanı sıra, UNESCO çatısı altında koruma, tanıtım ve geliştirme çalışmaları yapılmaktadır. Karagöz oyunu da UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde bulunan bir kültürel değerdir. Karagöz gölge oyununu izleyen ve kukla atölyesinde kukla yapımına katılan bireyler kültür sanat içerikli bir aktiviteyi deneyimlemektedir. Araştırmanın amacı, somut olmayan kültürel miras örneği olan Karagöz oyununu izleme ve kukla yapma deneyimini yaşayan ziyaretçilerin, bu aktiviteye zaman ayırma nedenleri, öncesindeki beklentileri ve aktivite sonrası psikolojik durumlarını tespit etmektir. Bu çerçevede öncelikle kavramsal olarak kültürel miras, turizm, sanat ve terapi konuları incelenmiş ve Bursa Karagöz müzesi ziyaretçileriyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Ziyaretçilerin, Karagöz oyununu izleme ve kukla yapma aktivitesinin terapötik etkileri konusundaki görüşleri nitel araştırma yöntemleri ile incelenmiştir. Araştırma bulguları kültürel miras temalı bir ziyaret noktası olan Karagöz müzesini ziyaret etmenin ve burada gerçekleştirilen kültür ve sanat temalı aktivitelerin hem çocuklar hem de yetişkinler üzerinde terapi etkisi oluşturduğuna işaret etmektedir. Katılımcılar bu turistik aktivitenin, hafızada kalan, düşündüren, gündelik hayattan uzaklaştıran, olumsuz ya da durgun ruh halini pozitifleştirerek motivasyon yükselten bir etkisi olduğu belirtmiştir.