Sosyal Bilimlerde Paradigma İkilemi: Turizm Alanında Yazılmış Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme

Özet

Bu çalışmada, turizm alanında yazılmış lisansüstü tezlerin bilimsel araştırma yöntemlerinde nicel yöntemlerden nitel yöntemlere geçişteki paradigmatik dönüşüm incelenmiştir. Çalışma amacına bağlı olarak YÖK ulusal tez merkezi veri tabanında ‘turizm ve işletme’, ‘gastronomi’, ‘rekreasyon ve yönetim’ ‘seyahat ve acente’, ‘turizm ve rehberlik’ anahtar kelimeleri kullanılarak tarama yapılmış ve ulaşılan 107 adet tez değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Araştırma kapsamında nitel ve nicel araştırma yöntemleri bir arada kullanılmış, nitel kapsamda doküman incelemesi ve nicel araştırma kapsamında ise çoklu uyum analizinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda pozitivist paradigmanın turizmde yazılan lisansüstü tezlerde egemen olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, 2010 yılından itibaren yazılan tezlerde nitel yöntemlerde artış yaşandığı, rekreasyon yönetimi alanındaki tezlerde ağırlıklı olarak nitel yöntemler kullanılırken, turizm işletmeciliği, seyahat işletmeciliği ve turizm rehberliği ile gastronomi ve mutfak sanatları alanlarında daha çok nicel ve karma yöntemlerin kullanıldığı tespit edilmiştir.