Gastronomi Trendlerinden Biri Olarak Terapötik Beslenme ve Hıltlar Teorisi

Özet

Bu araştırmada günümüz Gastronomi trendlerinden terapötik beslenmenin Anadolu ve Osmanlı Mutfağı’ndaki karşılığı Hıltlar Teorisi’ne göre beslenmenin unsurlarını, yoğun olarak 15. ve 17. yy. arası olmak üzere yüzyıllardır uygulanış biçimini, Müslüman tabiplerce oluşturulan reçetelerin prensiplerini akademi ile sektöre arz edebilmek amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi kullanılmıştır. Doküman analizi aracılığı ile Hıltlar teorisini geliştiren ve üzerine çok fazla çalışmalar yapan İbn Sina’nın (980 – 1037) kendisi, öğrencileri ve ekolünden gelen hekimler, düşünürler tarafından fikirlerinin ve uygulamalarının kaydedildiği, günümüzde ulaşılabilen el yazması eserler ve diğer basılı kaynaklar incelenmiş ve analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin önemli kısmı Arapça, İbranice ve Osmanlıca yazılmış olduğundan araştırmacılar tarafından günümüz Türkçesine çevrilerek incelenmiştir. Analiz sonuçları; mizacı dengede tutup akli, zihni, bedeni dengeyi sağlayarak, her açıdan sağlıklı bir yaşam yaşanmasının mümkün olduğunu savunan Hıltlar teorisinin, günümüzde birçok besini aynı anda, karıştırarak tüketen insanın bozulan dengesini ve sağlığını yeniden düzeltmede, reçete düzenleme ve oluşturmada önemli bir kaynak olduğunu göstermektedir.